Человеческий капитал является важным стратегическим ресурсом развития любой экономической системы. В связи с этим формирование адекватной системы оценки человеческого капитала является актуальной экономической проблемой. В данной статье представлено исследование человеческого капитала Павлодарской области – как стратегического ресурса развития экономики региона. Предлагается рассматривать информацию для оценки человеческого капитала по трем направлениям таким как капитал здоровья, интеллектуальный капитал и трудовой капитал. Оценка человеческого капитала по данным направлениям позволяет получить информацию о исследуемой сложной самоорганизующей системе, при этом максимально учитываются факторы, влияющие на его формирование и развитие. Определены и охарактеризованы основные показатели оценки современного состояния человеческого капитала в Павлодарском регионе. Проведенный анализ статистических данных позволил сделать вывод о благоприятной экономической ситуации в исследуемом регионе. Так демографические показатели демонстрируют стабильность в динамике, наблюдается рост численности обучающихся по всем уровням образования. Однако выявлено снижение интереса к исследовательской деятельности. Уровень экономической активности в регионе достаточно высок, а уровень безработицы - в пределах республиканских значений. В тоже время в регионе имеются экономические проблемы в здравоохранении и демографии, развитии образовательного и творческого потенциала, развитии рынка труда. В статье сделаны выводы о необходимости установления более четкого взаимодействия между рынком труда и образовательной подготовкой в высших учебных заведениях.

https://doi.org/10.48081/UJQG2731

2021

Выпуск 3

Бұл мақалада әлемдік тәжірибедегі халықтың тұрмысының ахуалын интегральдық көрсеткіштердің негізінде қорытындылап анықтауға бағытталған бағалаудың алуан түрлі әдістемелері және олардың өзіндік ерекшеліктері, артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылады. Атап айтқанда, P. Beeson, E. Groshen, Дж. Вильсон, У. Нордхауз, Дж. Тобин, Г. Хофстеде секілді ғалымдардың осы тақырыптағы едәуір танымал жекелеген ғылыми еңбектері, халықтың тұрмысының ахуалын, деңгейін, сапасын анықтауға бағытталған жекелеген елдерде, түрлі ұйымдарда қолданылатын БҰҰ-ның «Адами әлуеттің дамуы индексі» әдістемесі, «Еуропалық одақта өмір сапасын бағалау» әдістемесі, «Бүкіл әлемдік бақыттылық индексі» әдістемесі, «The Legatum Institute» зерттеу орталығының әлем елдерінің көркеюі индексі әдістемесі, «International living» журналының өмір сапасы индексі әдістемесі, «Economist Intelligence Unit» зерттеу орталығының өмір сапасы индексі әдістемесі, «Mercer компаниясының өмір сапасы бойынша рейтингі» әдістемесі, Канадалық өмір сапасын анықтау әдістемесі, «Қазақстандық «Қолданбалы экономиканы зерттеу орталығы» зерттеу орталығының халықтың өмір сапасын өлшеу» әдістемесі секілді танымал әдістемелері сараланады. Зерттеу барысында аталмыш әдістемелердің әлемдік деңгейде халықтың тұрмысын бағалау, зерттеу жұмыстарында түрлі деңгейде қолданылып жүргенімен, әрқайсысының белгілі дәрежедегі жетістіктерімен қатар, өзіндік және ортақ кемшіліктерін анықтап көрсетеміз.

https://doi.org/10.48081/ZLJY4893

2021

Выпуск 3

Определена основная проблема понимания учетной системы, которая состоит в сложности и множестве используемых методов оценки объектов учета. Рассматриваются различные подходы к определению учетной системы и дифференциация методов оценки ее эффективности. Обосновывается актуальность рассмотрения влияния учетной системы на принятие управленческих решений и на результаты деятельности предприятия, а также необходимость комплексного подхода к оценке ее эффективности. Предлагается рассматривать учетную систему экономического субъекта как внутрихозяйственную информационно-аналитическую систему, состоящую из различных видов учета, их функций, элементов и системы информационных взаимосвязей. Охарактеризованы присущие учетной системе основные свойства организационной системы. Определено понятие учетной системы, ее видов и элементов. Рассмотрены взаимосвязи разных видов учетной системы и их назначение. Отмечено, что конечным результатом процессов внутри системы является учетная информация, необходимая различным группам внешних и внутренних пользователей. Сделаны выводы о том, что функционирование учетной системы направлено на обеспечение процесса принятия управленческих решений на всех уровнях для повышения результирующих и качественных показателей деятельности как экономического субъекта целиком, так и его отдельных структурных подразделений

https://doi.org/10.48081/ORXP3835

2021

Выпуск 3

Мақалада ауыл шаруашылығы саласының әлеуметтік-экономикалық дамудағы рөлі айқындалған әлем елдерінің жүйесі. Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіп кешенінің даму деңгейін талдау нәтижелерін қамтиды. Зерттелетін кешеннің дамуына кедергі келтіретін негізгі мәселелер айқындалып, проблемаларды шешу және ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің жағдайын жақсарту бағыттары ұсынылды. Агроқұрылымдардың инновациялық қызметінің негізгі базалық бағыттарына және оның нәтижелік аспектілеріне ерекше назар аударылады, Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығының дамуына әлемдік тенденцияларға қатысты салыстырмалы бағалау жүргізілді. Негізгі капиталға инвестициялар аграрлық өндірістің тиімділігін арттыруға бағытталған инновациялық механизмді енгізуге мүмкіндік береді. Аграрлық салаға инновацияларды кеңінен енгізуге қарсы болған проблемаларды бірнеше блокқа топтауға болады Осыған байланысты агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін техникалық жабдықтау мен ауылшаруашылық машина жасауды дамытудың басым бағыттары толықтай қарастырылды. Сонымен қатар экономиканың іргелес салаларды дамыту қажет, атап айтқанда, минералдық тыңайтқыштар, өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын, ветеринарлық препараттар өндірісі, диагностикумдар, ауылшаруашылығы техникасы, оларға және отандық өндіруші кәсіпорындарға мемлекеттік қолдау көрсету, ауылшаруашылығы тауар өндірушілеріне ауылшаруашылығы техникасы мен жабдық лизингі бойынша сыйақы мөлшерлесін демеуқаржыландыру.

https://doi.org/10.48081/OENG9796

2021

Выпуск 3

В данной статье рассмотрены индикаторы детской бедности в Кыргызской Республике. Детская бедность имеет многогранный характер, который необходимо оценить, чтобы изменить такую ситуацию с детьми. С одной стороны, самый простой способ количественной оценки детской бедности опирается на установление абсолютного или относительного денежного порога. С другой стороны, необходимо принимать во внимание многомерный аспект детской бедности: 1) потребности в потреблении пищи; 2) доступ к ресурсам; 3) безопасно жить и развиваться; 4) взаимодействовать в обществе без дискриминации. Социальная политика государства не в полной мере отражает реальные потребности самых уязвимых групп, частично в силу того, что бедные семьи не участвуют в процессах планирования и принятия решений на местном уровне. Данная статья позволит специалистам национальных статистических служб ознакомиться с международными рекомендациями по оценке бедности, а также с опытом стран Содружества по данному вопросу. Статья также может представлять интерес для широкого круга пользователей - специалистов в области социальной политики, демографии, экономистов, статистиков, средств массовой информации и др.

https://doi.org/10.48081/OHNI6828

2021

Выпуск 3

экологиялық проблемаларды шешу жылының әлеуметтік-экономикалық мәселелерін жан-жақты зерделеу мүмкін емес, яғни Президенттің жолдауында атап көрсетілгендей, экологиялық шығындарды есепке алмай, өнеркәсіптегі экономикалық тұрақсыздыққа алып келеді. Осылайша, тұрақты даму концепциясы өнеркәсіптің тиімді тұрақты дамуының тұжырымдамасына айналады, оның негізінде аналитикалық үлгілерді, экономикалық тиімді дамуды қамтамасыз ету әдістерін әзірлеу, қоршаған ортаға ең аз әсер ететін үнемді іс-шараларды әзірлеу және оның негізінде тұрақты даму аспектілері жүзеге асырылады. Бұл ретте жалпы және әртүрлі деңгейдегі әлеуметтік-экономикалық жүйелердің тиімділігін бағалауға байланысты мәселелер оларды, әсіресе макро және микродеңгейлерде интегралды көрсеткіштерді қалыптастыру тұрғысынан толықтыруды және нақтылауды талап етеді. Экономикалық тиімділікті экономикалық жүйенің өнімділігі ретінде анықтау және оны оның жұмыс істеуінің пайдалы түпкілікті нәтижелері мен жұмсалған ресурстардың арақатынасы ретінде көрсету әдеттегідей. Макродеңгейде жүйенің тиімділігі қоғамның түпкілікті қажеттіліктерін (материалдық, әлеуметтік, өмір сапасы) қанағаттандыру дәрежесімен, микродеңгейде - пайдалы нәтиженің шығындарға қатынасымен бағаланады. өндірістік процестің факторлары. Алайда өнеркәсіптік компаниялар деңгейінде жүйенің тиімділігі «қоғамның түпкілікті қажеттіліктерін қанағаттандыру дәрежесі» критерийіне сәйкес келмейді, бұл өндірістік процестің факторларының толық емес қатысуымен түсіндіріледі, атап айтқанда: экологиялық бір, өндірістің экономикалық тиімділігін бағалауда. Осы себепті микродеңгейде экономикалық тиімділікті анықтауда экономикалық пайда мен шығындардың шамасын толық бағалау міндеті одан әрі зерттеуді қажет етеді, әсіресе өндірісті тұрақты дамыту және экологиялық жасылдандыру моделіне көшу, бұл оның технологиялық құрылымын өзгертуді талап етеді.

https://doi.org/10.48081/UUSO7351

2021

Выпуск 3

In modern conditions of a market economy, organizations are looking for new models, mechanisms for remuneration, but the most important thing would be to thoroughly identify the essence and properties of the economic category "salary", to determine and disclose the relationship of wages with the direct source of its formation. Most of the income of consumers is wages, so it has a decisive influence on the amount of demand for consumer goods and the level of their prices. Every year, the Tax Code of the Republic of Kazakhstan undergoes changes and each time, the calculation of wages is made according to different formulas and indicators. 2022 was no exception, with adjustments and deductions added. In our country, a certain mechanism for organizing wages has developed, which should be understood as the procedure for establishing and paying nominal wages to employees. The organization of wages is usually based on the use of three elements - labor rationing, the tariff system of the form and the system of remuneration. But there is another way - this is the use of a tariff-free system. Each enterprise chooses the method of wage formation independently (with the exception of organizations in the public sector due to state regulation of wages) either on the basis of a tariff system or on the basis of a tariff-free system

https://doi.org/10.48081/TAYW3479

2021

Выпуск 3

This article presents innovations in higher education are one of the key factors for increasing labor productivity, which leads to sustainable economic growth and improvement of public welfare. The Government of the Republic of Kazakhstan has taken a course to support various programs for the development of innovative processes in the field of higher education due to its importance for ensuring competitiveness in the world market. The article shows how the Government of the Republic of Kazakhstan uses economic assistance and legal levers to spread innovative processes in higher education in Kazakhstan. The article also provides recommendations on the development of innovative processes in education, clarifies the multilevel structures of the tension of innovative development underlying its conflicts of innovative development work.

https://doi.org/10.48081/INGG8291

2021

Выпуск 3

Эффективность деятельности предприятия влияет на его доходность, уровень затрат и рисков. Решение ряда проблем организации связано непосредственно с управлением активами. Управление активами предприятия заключается в определении такого объема и структуры активов и пассивов компании, которые бы способствовали активному и эффективному развитию. Тем не менее, изменяющаяся внешняя и внутренняя среда приводит к дестабилизации процесса управления активами предприятия, в результате чего требуются регулярные исследования, и дополнительная проработка основных мер. В статье рассмотрим основные факторы, влияющие на выбор метода управления активами, источники финансирования активов, политики управления активами, методы оценки активов, основные модели управления активами за рубежом, направления оптимизации системы управления активами и задачи, решающие автоматизированные программы управления активами. Проведем систематизацию современных методов управления активами на предприятиях.

https://doi.org/10.48081/KWRC6883

2021

Выпуск 2

В настоящей статье представлен анализ динамики активов, поступлений, доходности портфеля Национального фонда РК. Проведенный анализ состояния, динамики, структуры активов Национального фонда РК показал, что за рассматриваемый период активы Национального фонда РК устойчиво снижаются как в абсолютном, так и в относительном выражении, увеличились изъятия средств НФРК, как в виде трансфертов, так и в виде облигационного займа национальным компаниям РК. Одновременно объемы поступлений НФРК снизились в виду сокращения объемов добычи нефти и снижения уровня мировых цен на нефть. Анализ эффективности управления ресурсами Национального фонда РК отражает ежегодное снижение доходности активов. В настоящей статье систематизированы проблемы эффективности управления активами Национального фонда РК. Несмотря на наличие структурных и институциональных проблем, на сегодняшний день Казахстан имеет в наличии существенный фискальный буфер. Состояние активов таково, что даже незначительное ухудшение качества управления ими с потерей десятых долей процента доходности оборачивается сотнями миллионов долларов недополученной прибыли или инвестиционного убытка. Сохранение использования Национального фонда в прежних объемах при невысоких ценах на нефть в долгосрочном периоде повлечет дальнейшее сокращение активов в связи с чем, требуется решение обозначенных проблем.

https://doi.org/10.48081/TVYV2410

2021

Выпуск 2