Мамандандыру салаларының басты ерекшеліктері-ауқымдылығы (үлкен көлемі) және өндірістің тиімділігі. Мұндай салалар өнімді өндіру мен экспорттауда ғана емес, сонымен қатар өндіріс күштерін орналастыруға әсер етуде де шешуші рөл атқарады, өйткені дәл осы салалар аймақ аумағында көмекші қызмет көрсету және басқа да қосымша салаларды тартатын орталық рөлін атқарады. Демек, өңірдің АӨК секторын инновациялық дамыту үшін жағдай жасау қазақстандық әлеуметтік-экономикалық жүйенің бәсекеге қабілеттілігін және халықтың өмір сүру деңгейі мен сапасын арттыруға ықпал ететін маңызды факторлардың бірі болып табылады. Өңірдің АӨК-ін инновациялық дамыту ғылыми-техникалық әлеуетті тиімді пайдалануды, ғылымды, білім мен өндірісті интеграциялауды, инновациялық технологиялар базасында экономиканы технологиялық жаңғыртуды көздейді. Осы кешенді міндетті шешу тиісті жағдайлар жасауды талап етеді: инновациялық қызметтің тиісті инфрақұрылымы немесе инновациялық қызметке ақпараттық, сараптамалық, маркетингтік, қаржылық, кадрлық және басқа да қызмет көрсетуді қамтамасыз ететін материалдық, техникалық, заңнамалық және өзге де құралдардың жиынтығы. Мақалада Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешеніндегі инновациялық үдерістердің ерекшелігі зерттеледі, АӨК-дегі инновациялар түрлерінің сыныптамасы келтіріледі, аграрлық сектордағы инновациялық белсенділікті арттыру жолдары ұсынылады.

https://doi.org/10.48081/IJOL4287

2022

Выпуск 2

Қазақстан Республикасының экономикасын дамытудың басым бағыттарының бірі ауылдық аумақтарды дамыту болып табылады. Бүгінде Қазақстан ауыл халқы мен еңбек ресурстарының елеулі үлес салмағы бар, осындай үрдісті ұзақ уақыт бойы сақтап келе жатқан аумақ ретінде қарастырылады және олардың тіршілік әрекеті үшін қалыпты жағдай жасаудың маңызы зор. Мыңжылдық даму мақсаттары аясында Қазақстан өмір сүру жағдайларын жақсартуға және азаматтардың әл-ауқатын арттыруға бағытталған бірқатар міндеттерді шешуге өзіне міндеттеме алды. Осы бағыттың өзектілігі мен басымдығы экономикалық перспективалы және тыныс-тіршілік үшін қолайлы аумақтарда халықты шоғырландыру есебінен ауылдық қоныстануды оңтайландыру негізінде ауылдың (ауылдың) тыныс-тіршілігін қамтамасыз етуге қалыпты жағдайлар жасау, ауылдық даму бағдарламаларын ықпалдастыру арқылы Ауылдық аумақтар әлеуетінің өсуін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдауға бағдарланған мемлекеттік бағдарламаларды іске асырумен расталады. Қазақстан ауылын дамыту бағдарламаларын іске асыру аталған үдерістің қаралған әрбір жобаның орындалуына қарай біртіндеп дамығанын айғақтайды. Сонымен бірге, ауылдық аумақтарды дамыту бағыттарын таңдауды өндіріс қажеттіліктері мен болжамды ресурстар, сұраныс пен инфрақұрылымдық шектеулер, инновациялық қызмет негізінде жүзеге асыру қажет. Мемлекеттің, жергілікті басқару органдарының, ғылымның, бизнестің күш-жігерін біріктіру ғана ауылдық аумақтарды орнықты әлеуметтік-экономикалық даму траекториясына шығаруға қабілетті.

https://doi.org/10.48081/FJUP2916

2022

Выпуск 2

The current stage of the socio-economic development of Kazakhstan is characterized by a significant aggravation of the problem of its sustainable development. New economic relations require the development and implementation of a state strategy for ensuring the sustainable development of the country's regions. The study of this problem is an urgent need, since the material and spiritual well-being of present and future generations depends on a correct understanding of the essence of sustainable development, determining the optimal interaction of factors of socio-economic and natural-ecological development. However, the whole system of factors (production assets, labor force, investments, etc.), except for natural and environmental factors, develops within the framework of the socio-economic system, it is subject to the influence and regulation of society. At the same time, the influence of society on natural and environmental factors is limited by the laws of development of nature itself. This paper examines the social orientation of the development of the economy of regions, agricultural sectors, accompanied by the inclusion in the software development of additional components related to the development of social infrastructure. The author has studied a wide range of literary sources, in which, to a greater or lesser extent, the problems of developing a mechanism for regulating socio-economic development at the regional level were considered. The advantages of the article include a high theoretical level of research, a systematic analysis of the state of the problems under consideration and their theoretical generalization.

https://doi.org/10.48081/KXJI2024

2022

Выпуск 2

In today's economic realities, the higher education system is one of the most important parts of national economic development. Accordingly, it becomes clear that it is necessary to improve the methods of investment in education in general and higher education in particular. New methods of modernizing the financing of education provide a foundation for innovation in the national economy. But in this process of improving higher education systems, there are quite a few problems associated with the analysis and financing of higher education. Currently, the introduction of new tools of financing higher education institutions is necessary to comply with the programs of education development. One of the main factors in the development of innovative activity, as well as important strategic directions of economic development of the Republic of Kazakhstan is the scientific and technological progress, due to new methods of providing educational achievements, namely the sources of funding and their effectiveness. New sources of funding are emerging, the study and implementation of which can improve the existing system of higher education funding and ensure the stable existence and improvement of the financial position of educational institutions. The practical significance of the article consists in the use of the results of the study in determining the mechanisms of higher education institution financing.

https://doi.org/10.48081/ADZF3031

2022

Выпуск 2

The article considers the basics of rational scheduling using modern organizational and technological models. The advantages and areas of the most effective use of network modeling are characterized. The requirements for the rational organization of network planning and management systems in the construction industry are stated. The classification of network diagrams in the composition of projects for the organization of construction and projects for the production of works is given. Relevant recommendations on the most rational use of their specific varieties are given. On the example of scheduling the construction of a town-planning complex, the optimal sequence for the development of a comprehensive integrated network schedule is recommended. The structure and interrelation of various elements of network modeling is detailed. Proposals and a list of related activities are presented that allow optimizing network schedules in time. It is noted that the optimization of the network schedule can be achieved in two main ways: by reducing the duration of individual critical works, i.e. transferring them to the forced mode of operation of teams and by restructuring the network topology, i.e. changes in the structure, technological sequence and interconnections of individual works. At the end of the article, a classification of network models is given according to the organizational structure of management, the characteristics of the models used, the features of the tasks being solved and the functioning in time, and the means of information processing.

https://doi.org/10.48081/DLJR6812

2022

Выпуск 2

Бұл мақалада «Ақпараттық технологиялар мен коммуникацияларды енгізу негізінде басқару жүйесін модернизациялау» магистрлік диссертациясының бөлігі ретінде әзірленген ақпараттық технологияларды пайдаланатын кәсіпорынды басқарудың тиімді жүйесінің теориялық моделі берілген. Мақаланың өзектілігі қазіргі заманғы жағдайларда тиісті ақпараттық жүйесіз тиімді басқару мүмкін еместігіне байланысты. Заманауи ақпараттық технологиялар кәсіпорынды басқару тиімділігін айтарлықтай арттыра алады, сонымен бірге бұл автоматты түрде болмайды, бірақ тиісті шарттар мен процедуралардың орындалуын талап етеді. Кәсіпорынды басқаруда жаңа ақпараттық технологияларды тиімді пайдалану факторларын анықтау өзіндік ғылыми зерттеуді қажет етеді. Ақпараттық технологиялар бизнесті айтарлықтай түрлендіреді, транзакциялық шығындарды азайтады, зияткерлік өнімдерді айналымға тартады, бизнестің ашықтығын арттырады және сәйкесінше оның инвестициялық тартымдылығын және капиталдандыруды арттырады. Мұның барлығы оның ғылыми түсінігін және басқару тәжірибесінде тиісті есеп жүргізуді талап етеді. Бүгінгі таңда бәсекеге қабілеттіліктің маңызды факторларының бірі кәсіпорынды басқаруда заманауи ақпараттық технологияларды пайдалану болып табылады; көптеген іс-шараларда бұл технологияларсыз табысты іс-әрекеттерді орындау мүмкін емес. Сондықтан оларды тиімді пайдалану нарықтағы кәсіпорындар табысының шешуші факторына айналды.

https://doi.org/10.48081/SDMU4754

2022

Выпуск 2

Бұл мақалада Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерінің динамикалық талдауы, түсімдері және кіріс портфелінің динамикасының талдауы ұсынылған. Қазақстан Республикасы Ұлттық қоры активтерiнiң жай-күйiн, динамикасын және құрылымын талдау барысында, ҚР Ұлттық қорының активтері абсолюттік, салыстырмалы және тұрақты түрде төмендеп келе жатқанын, ҚР Ұлттық қорының қаражатын алу транферттер және ҚР ұлттық компанияларына облигациялық қарыз түрінде ұлғайғанын көрсетті. Сонымен қатар, ҚРҰҚ түсімдерінің көлемі мұнай өндіру көлемінің қысқаруына және мұнайдың әлемдік бағалары деңгейінің төмендеуіне байланысты төмендеді. ҚР Ұлттық қорының ресурстарын басқару тиімділігін талдау, активтер кірістілігінің жыл сайынғы төмендеуін көрсетеді. Бұл мақалада Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін тиімді басқару мәселелері жүйеленген. Құрылымдық және институционалдық проблемалардың болуына қарамастан, бүгінгі таңда Қазақстанда айтарлықтай фискалдық буфер бар. Активтердің жай-күйі , кірістілік пайызының оннан бір бөлігін жоғалтумен, оларды басқару сапасының шамалы нашарлауы жүздеген миллион доллар алынбаған пайдаға немесе инвестициялық шығынға айналады. Ұзақ мерзімді кезеңде мұнай бағасы төмен болған жағдайда, Ұлттық қорды бұрынғы көлемде пайдалануды сақтау, активтерді одан әрі қысқартуға әкеп соғады, осыған байланысты белгіленген мәселелрді шешу талап етіледі.

https://doi.org/10.48081/YRZH3401

2022

Выпуск 2

The most important purpose of regional policy on the modern stage is rational territorial division of labor between regions and economic cooperation. One of the main problems of the territorial development – overcoming the difference in level of living of population of separate regions. State programs of the economic development of remote regions have big importance for execution of this task taking into consideration their economic level and peculiarities. In the market conditions territorial policy in republic will be oriented on maximum account of the local specific peculiarities. It is foreseen the significant extension of functions of the local management body in the choice of priorities, rates and proportions. The study of territorial differentiation of rural social development can be connected with development of the system approach in the research of territorial difference of the rural social development. First of all, attempt of the system approach was undertaken to describe the compared territorial objects themselves. It was based on widespread first amongst geographists, but then economists and sociologists ideas about wholeness and unique of territorial objects.

https://doi.org/10.48081/UYAD1064

2022

Выпуск 2

The article examines the social and industrial infrastructure of the village and develops proposals for the development of the process of investing in social infrastructure and protecting the rural population. A natural and effective form of management in the agricultural sector is farming. At the present stage, there is a need to ensure balanced economic development based on the correct and flexible definition of the needs of social progress and economic development. Without ensuring this condition, there can be no question of the development of the region. One of the main provisions, the need for which does not require confirmation, is the continuous growth of social infrastructure. When analyzing the agricultural sector of the country and the trends of its functioning, modern organizational factors of the formation and development of the labor potential of the agricultural sector and the economic results of the use of labor resources are revealed. Based on the analysis, the main problems of providing the village with high-quality labor resources, as well as problems of increasing the efficiency of their use, are formulated.

https://doi.org/10.48081/XKZN4914

2022

Выпуск 2

Бұл мақалада Қазақстандағы шағын және орта бизнесті мемлекеттік қолдау шаралары берілген. Мақаланың өзектілігі мынада: әрбір кәсіпкер өз ісін бастауда немесе бұрыннан бар кәсіпкер болса да, қаржылық немесе ұйымдастырушылық сипаттағы қиындықтарды бастан кешіреді. Жаңадан бастаған кәсіпкер алаңдаушылық пен қорқынышты сезінеді, бірақ сонымен бірге ол мүмкіндіктердің үлкен кеңістігін көреді. Бюрократиялық лабиринттерде адаспау және өзіне деген сенімін жоғалтпау немесе жолда көмек таппау үшін кәсіпкер мемлекетке жүгінеді, ол өз кезегінде кеңес береді, ұйымдастырады, оқытады, тіпті алғашқы қаржылық серпін бере алады. Кәсіпкерлікті қолдау үшін мемлекет арнайы бағдарламалар шығарады. Қазақстандағы осындай бағдарламалардың бірі «Бизнестің жол картасы 2025» болып табылады. Бағдарламаның негізгі мақсаты – өңірлерде кәсіпкерлік ортаны дамытуда жаңа жұмыс орындарын сақтау және құру. Қазақстанда мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруды мемлекеттік бағдарламалар операторлары жүзеге асырады. Компаниялардың өсуін жеделдету үшін қолдау құралдарының кең спектрін қамтамасыз ету қажет, бұл шағын және орта бизнестің өмірлік цикліне сәйкес дамуын қамтамасыз етеді.

https://doi.org/10.48081/XOYT2207

2022

Выпуск 2