Вестник ToU
Экономическая серия
search Найти
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСКЕ КАРАНТИНДІК ШАРАЛАРДЫҢ ӘСЕРІН БАҒАЛАУ
Аннотация
Тиімді шағын және орта бизнес, бұл қалалар мен ауылдарды дамытудың берік негізі. Кәсіпкерліктің арқасында жұмыссыздық азайып, салық базасы құрылып, жергілікті бюджеттер нығайтылуда. Қазір, бүкіл әлем коронавирус пандемиясымен қамтылып, Қазақстанда күрделі жағдай қалыптасып, ел экономикасы мен халықтың денсаулығына елеулі қауіп төніп тұр. Ел Президенті мұндай жағдайға қазақстандықтар тәуелсіздіктің тоқсаныншы жылдарында да, ең басында да тап болмағанын атап өтті. Қазіргі уақытта Қазақстан «жасанды» экономикалық комаға түсіп отыр. Бүгінде шағын және орта бизнес мемлекеттің экономикалық әл- ауқатына тікелей әсер етеді, өйткені халықты жұмыспен қамту проблемаларын шешу, ішкі нарықты отандық тауарлармен толтыру және бәсекелестік ортаны қалыптастыру көбіне соған байланысты. Тұрақсыз штаттан тыс жағдай бүкіл елдің экономикасына және оның негізгі қатысушылары – шағын және орта бизнес объектілеріне әсер етеді. Бүкіл әлем күрделі уақытты, соның ішінде бизнесті де бастан кешуде. Коронавирусқа қатысты жағдай экономиканың барлық салаларындағы кәсіпорындардың қызметіне айтарлықтай әсер етті.
Автор
В. Есмагзам, Ж. А. Ахметова, Н. Қ. Дулат
DOI
https://doi.org/10.48081/UIPY7610
Ключевые слова
пандемия, шағын және орта бизнес, қаржылық әлеуметтік қолдау, жеңілдіктер, карантин
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
МОДЕЛЬ КОРПОРАТИВНОЙ СОЦИАЛЬНОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ В КАЗАХСТАНЕ
Аннотация
В статье рассмотрено определение корпоративной социальной ответственности (КСО), значение и актуальность продвижения ее идей в Казахстане в свете современных мировых событий и условий развития бизнеса. Авторами описаны условия и история принятия корпоративной социальной ответственности в Казахстане, последовательность мероприятий по ее развитию. Впервые, авторами представлено продвижение идей корпоративной социальной ответственности в Казахстане как единая структурированная система. Описаны основные проблемы и недостатки развития корпоративной социальной ответственности бизнеса в стране. Целью проведенного исследования являлось определение модели корпоративной социальной ответственности в Казахстане, а также выявление проблем и перспектив развития на основе анализа продвижения ее идей. Авторами дана характеристика казахстанской модели корпоративной социальной ответственности крупного бизнеса и приведены примеры практической реализации ее принципов на современном этапе. Проанализировано социальное инвестирование компаний недропользователей на территории их присутствия. Рассмотренное социальное инвестирование осуществлялось в рамках меморандумов о взаимном сотрудничестве с местными исполнительными органами власти. На основании, проведенного исследования авторами сформулированы выводы о состоянии развития корпоративной социальной ответственности бизнеса в Казахстане.
Автор
Ж. К. Алтайбаева, А. К. Балтабаева
DOI
https://doi.org/10.48081/FOEQ7707
Ключевые слова
устойчивое развитие, бизнес, прибыль, валовый региональный продукт (ВРП), партнерство
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
СОСТОЯНИЕ И ТЕНДЕНЦИИ РАЗВИТИЯ РЫНКА СТАЛЬНЫХ ТРУБ
Аннотация
В данной статье представлены состояние и динамика развития производства стальных труб, как одной из наиболее крупных и финансовоемких отраслей промышленности на мировой арене и в Республике Казахстан.Рассматриваются объемы и динамика внешнего и внутреннего производства, экспортно-импортные операции, продажи стальных труб,определена характеристика конъюнктуры рынка,особый акцент сделан на факторах, оказавших влияние на состояние отрасли (драйверы и стоп-факторы).Данная статья акцентирует внимание на вопросы развития рынка стальных труб в мире, как одной из важных отраслей мировой экономики, в период вступления Республики Казахстан во Всемирную торговую организацию (ВТО), где отраслевым рынкам уделяется особое внимание как важному элементу национальной экономики. Принимая во внимание описанные тенденции, проведенное исследование показало, что спрос на данную продукцию растет, несмотря на нестабильную ситуацию как в мире, так и в Республики Казахстан. На некоторых рынках происходит снижение производительности, в других же наоборот набирают обороты объемы выпуска и реализации; за годы развития отрасли некоторые участники укрепили свои позиции, другие же уступили первенство.
Автор
Т. К. Баймагамбетов
DOI
https://doi.org/10.48081/TJRL5861
Ключевые слова
рынок стальных труб; итоги 2016–2019 гг; бесшовные трубы, сварные трубы; трубы нефтяного сортамента.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
Принцип определения эффективноти инвестиций в строительстве
Аннотация
В статье рассматриваются факторы и условия, необходимые для оценки инвестиционных проектов в строительстве. Основное внимание уделяется расчету суммарных приведенных затрат эффективности вложений на промышленных предприятиях. Научная новизна заключается в том, что на территории Республике Казахстан официально не определены национальные принципы оценки определения эффективности инвестиций в строительстве. В результате определено, что ключевыми факторами эффективности инвестиций в строительстве являются: специфика проекта и его окружение, возможные несовпадения интересов участников реализации инвестиционных проектов, динамичность процессов, связанных с реализацией инвестиционных проектов.
Автор
С. Т. Сейдалин, И. В. Мамонова, Н. В. Кофтанюк
DOI
https://doi.org/10.48081/VJNN9752
Ключевые слова
инвестиции, эффективность, промышленное предприятие, оценка, инвестиционный проект.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
КОРОНОВИРУСТЫҢ ТАРАЛУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАҒДАРЫСТЫҢ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАНДАҒЫ ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСКЕ ӘСЕРІ
Аннотация
Бұл мақалада коронавирустың Қазақстандағы шағын және орта бизнеске, сондай-ақ пандемиядан зардап шеккен экономиканың басқа салаларына әсері талданады. COVID-19 пандемиясы тудырған қазіргі экономикалық дағдарыс өзінің мәні жағынан бірегей, өйткені ол экономиканың көптеген салаларына әсер етті. Пандемия әлемнің барлық елдерінің экономикасына кері әсерін тигізді. Бұл көбіне қабылданған шектеу шаралары ШОБ үлесі ең көп шоғырланған салаларға кері әсерін тигізуіне байланысты. Сұраныс пен кірістің төмендеуі айналым қаражатын толтыруға қаражаттың жетіспеуіне, оның міндеттемелерінің төлем қабілеттілігінің төмендеуіне әкелді; сонымен қатар ШОБ қызметкерлерді ұстап қалу және шектеуші шараларды сақтау үшін қосымша шығындар проблемасына тап болды.
Автор
Л. А. Попп, А. Ж. Алибекова, Г. Б. Нуралдинова
DOI
https://doi.org/10.48081/TPBF5864
Ключевые слова
кәсіпкерлік, шағын және орта бизнес, COVID-19 пандемиясы, кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КӘСІПОРЫНДАРЫНДА КӘСІБИ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУДЫ БАҒАЛАУДЫҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҮЙЕСІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫНА ШОЛУ
Аннотация
Бұл мақалада Қазақстан Республикасының кәсіпорындарында «Кәсіби тәуекелдерді басқару» автоматтандырылған ақпараттық жүйесін қолдану мүмкіндігінің сипаттамасы ұсынылған. Қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, бұл бағдарламалық өнім еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі маманның жұмыс орнын автоматтандыруға мүмкіндік береді. «Кәсіби тәуекелдерді басқару» автоматтандырылған ақпараттық жүйенің негізі ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбекті қорғау жөніндегі республикалық ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкерлерімен бұрын әзірленген «Жеке кәсіби тәуекел дәрежесін есептеу әдістемесі» болып табылады. Осы әдістемені қолдану зиянды өндірістік факторларды анықтауды, кәсіби тәуекелдерді төмендетуге бағытталған алдын алу іс-шараларының тиімділігін бағалауды қамтамасыз етеді. Бағдарламалық өнім кәсіпорынның кәсіби тәуекелдерін басқару үшін электрондық деректер базасын құруға, қауіптерді анықтауға және жоюға мүмкіндік береді.
Автор
А. Б. Ибраева, А. Е. Танабаева, А. В. Драч, К. К. Какенов
DOI
https://doi.org/10.48081/PNHI6860
Ключевые слова
еңбекті қорғау, қауіпсіз еңбек жағдайлары, кәсіби тәуекелдер, кәсіби тәуекелдерді басқару, автоматтандырылған ақпараттық жүйе.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ОЦЕНКА ЭФФЕКТИВНОСТИ ИНТЕГРИРОВАННОЙ СИСТЕМЫ УПРАВЛЕНИЯ ОХРАНОЙ ТРУДА НА ПРИМЕРЕ ПРЕДПРИЯТИЙ ВОЗДУШНОГО ТРАНСПОРТА
Аннотация
эффективности внедренной системы управления охраной труда (далее –СУОТ) на примере двух предприятий воздушного транспорта. Научная новизна заключается в применении Методики оценки эффективности функционирования СУОТ. Методика основана на применении следующих критериев оценки соответствия процедур, проводимых в рамках системы управления охраной труда, установленных законодательными требованиями: своевременность исполнения процедур элементов системы охраны труда; качество исполнения процедур элементов системы охраны труда; контроль процедур элементов системы охраны труда; эффективность управления профессиональными рисками; экономическая эффективность. По результатам проведенного исследования предприятиям рекомендуется в кратчайшие сроки укомплектовать штат Службы охраны труда и безопасности, чтобы соблюдать трудовое законодательство и снизить нагрузку на специалистов. Полученные результаты свидетельствуют о том, что внедренная СУОТ применима на отечественных предприятиях, а оценка эффективности в виде аудита, в свою очередь, позволит своевременно выявить недостатки или нарушения в системе управления охраной труда на предприятии. Статья подготовлена по результатам научно-исследовательской работы по теме: «Разработка научно-методических основ обеспечения безопасного труда в приоритетных секторах экономики Республики Казахстан» (шифр О.0778).
Автор
Г. Т. Айткенова, Р. Т. Шайхы, Е. М. Балабина
DOI
https://doi.org/10.48081/WXYD5952
Ключевые слова
безопасность и охрана труда, система управления, оценка профессиональных рисков, оценка эффективности, критерий, показатель.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ОЦЕНКА ЗАЛОГОВОЙ НЕДВИЖИМОСТИ – ВАЖНЕЙШИЙ ЭЛЕМЕНТ ЗАЛОГОВОГО МЕХАНИЗМА
Аннотация
В данной статье предложены некоторые уточнения теоретико- методических представлений о сущности залогового механизма в аспекте оценки залоговой недвижимости и определения направлений развития ее отдельных блоков в целях минимизации кредитных рисков коммерческих банков. Основные результаты, содержащие научную новизну, получены по следующим направлениям. 1. Предложена авторская трактовка залога как экономической категории, специфика которой заключается в финансовом характере отношений между субъектами, характере объекта отношений и ее роли в сфере кредитных отношений (дополнительный и обеспечительный характер в отношении базовой категории «кредит»). 2. Предложена систематизация форм и видов залога; исходя из определения формы как «внешнее выражение какого-либо содержания» выделены денежная (в рамках формы выделяются следующие виды: залог депозитов в кредитующем банке и залог драгоценных металлов в наличной форме) и товарная формы залога, которой соответствуют следующие виды залога (товарно-материальные ценности, ценные бумаги, ипотека, движимое имущество). Различные формы залога обуславливают специфику функционирования составных элементов залогового механизма применительно к разным видам залога. 3. На основе определения залогового механизма как процесса подготовки, заключения и исполнения договора о залоге, комплексно раскрыт механизм функционирования залога, включающий фундаментальный (субъект, объект, принципы), организационный (залоговая политика, оценка предметов залога, мониторинг) и регулирующий (правовое и нормативное обеспечение) блоки. 4. Предложены экономико- статистические методы оценки залоговой недвижимости, применение которых позволит приблизить внутреннюю оценку залога банком к реальной цене реализации на рынке.
Автор
М. Б. Султанбеков
DOI
https://doi.org/10.48081/KKIB1208
Ключевые слова
недвижимость, залог, коммерческие банки, кредит, депозит.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУДЫ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУДЕГІ ЖАСАЛЫНЫП ЖАТҚАН ІС-ШАРАЛАР
Аннотация
Берілген мақалада Қазақстан Республикасында еңбекті қорғауды басқару жүйесін жетілдіру бойынша жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмысы және оның нәтижелері сипатталған. Еңбекті қорғаудың маңызды құралы ретінде оларды халықаралық стандарттарға сәйкес еңбекті қорғауды басқару жүйесіне толықтыруларға сәйкес жүзеге асырудың жолдары бар. Халықаралық еңбек ұйымының елде ратификацияланған ұсынымдары да ғылыми- әдістемелік базаны әзірлеу кезінде ескерілді. Ғылыми-техникалық бағдарламаны іске асыру еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етудің озық ғылыми тәсілдері мен тиімді тетіктерін көрсететін ұлттық бағдарламаны, еңбекті қорғауды басқару саясаты мен жүйесін айқындауға бағытталған. Ұсынылатын ғылыми негізделген инновациялар еңбекті қорғау саласындағы ұлттық нормативтік базаны Халықаралық еңбек ұйымы конвенцияларының талаптарымен және экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы елдерінде қолданылатын практикамен үйлестіруге бағытталған тәсілдерге негізделеді және т.б. зерттеу нәтижелері Қазақстанда мемлекеттік деңгейде еңбекті қорғауды басқару жүйесін дамытудың ұзақ мерзімді стратегиясы мен тұжырымдамасын қалыптастыру кезінде пайдаланылатын болады. Ғалымдардың, жұмыс берушілердің, еңбекті қорғау қызметі мамандарының, жеке кәсіпкерлердің ынтымақтастығы нәтижесінде еңбекті қорғауды басқарудың жаңа жүйесін сынақтан өткізу кезінде еңбекті қорғауды басқару жүйесінің жаңа моделі әзірленді. Бұл жүйені енгізу ел кәсіпорындарындағы апаттардың алдын алуға және санын азайтуға мүмкіндік береді.
Автор
Ж. Х. Есбенбетова, Б. Б. Шарипбаева, А. Н. Набетова
DOI
https://doi.org/10.48081/YFNT8760
Ключевые слова
еңбекті қорғау, еңбекті қорғауды басқару жүйесі, кәсіби тәуекелдерді басқару, кәсіби тәуекелдерді бағалау, әдістемелік негіздер.
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал
МЕТОДИКА SWOT-АНАЛИЗА ВНЕДРЕНИЯ СИСТЕМЫ УПРАВЛЕНИЯ ОХРАНОЙ ТРУДА НА ОСНОВЕ УПРАВЛЕНИЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫМИ РИСКАМИ
Аннотация
В данной работе разработанная Методология SWOT-анализ внедрения системы управления охраной труда на основе управления профессиональными рисками была подготовлена в рамках научно- технической программы. Специалисты в области охраны труда могут использовать данную Методологию в качестве руководящего документа при внедрении и поддержании системы управления охраной труда. Его применение позволяет специалистам внедрять и обеспечивать функционирование системы управления охраной труда, выявлять возможности и угрозы, формировать стратегию предприятия в области охраны труда. Кроме того, эта методика применима вне зависимости от размера предприятия и вида экономической деятельности. Данная методология SWOT-анализа рекомендуется для использования в рамках процедур оценки эффективности системы управления охраной труда и позволит работодателям выделить сильные и слабые стороны, возможности, которые предприятие может использовать для развития системы, а также выявить внешние угрозы и внутренние возможности, которые могут повредить систему. Результаты, полученные с помощью метода SWOT-анализа, могут быть использованы для дальнейшего, более глубокого анализа показателей системы управления охраной труда предприятия, а именно сильные и слабые стороны системы, выявленные в ходе анализа, делают ее можно спланировать необходимые изменения. SWOT-анализ предоставляется в виде обычного приложения самостоятельно или с помощью экспертов. Методика SWOT-анализа для оценки эффективности системы управления охраной труда достаточно проста и не требует значительных затрат времени и усилий со стороны эксперта / специалиста, проводящего анализ.
Автор
А. Д. Кантарбаева, С. А. Бекеева, Е. Ш. Кдыров, А. М. Турысов
DOI
https://doi.org/10.48081/UAJD1219
Ключевые слова
SWOT-анализ, охрана труда, профессиональный риск, система управления охраной труда, оценка эффективности
Год
2020
Номер
Выпуск 3
Посмотреть статью Посмотреть журнал