В ближайшем будущем экономика промышленного комплекса Республики Казахстан и ее партнеров будет определять позиции страны на рынке высокотехнологичной продукции. «Зеленая» трансформация социально-экономических систем, вызванная общемировым трендом устойчивого развития, требует от современных компаний преобразований в области экосистемного подхода. Благодаря вызовам цифровой экономики, открытости бизнес-сообщества, стремлению к сбалансированному потреблению энергоресурсов и циркуляции становится актуальным выработка научно-методологических подходов управления экосистемой «зеленой» интеграции с участием промышленных компаний, финансовых учреждений, государственных структур. В качестве объекта исследования определена экосистема «зеленой» интеграции промышленных предприятий. Предмет исследования акцентирован на взаимодействии структурных элементов экосистемы и систематизации экономических факторов, обуславливающих взаимодействие участников «зеленой» интеграции. В ходе исследования выявлено, что «зеленая» интеграция должна учитывать экологические инициативы, финансовое благосостояние и предпочтения потребителей, а также ESG-трансформацию отраслей национальной экономики. Делается вывод об инновационности цифрового управления, практической адаптации интеграционных инструментов в виде цифрового справочника-путеводителя и инвестиционного паспорта. Наряду с этим подчеркивается важность унификации алгоритма доступа к банку «зеленых» технологий, создания общих информационных площадок для взаимовыгодного обмена информацией о производстве и реализации экологически чистой продукции.

https://doi.org/10.48081/BCEB7170

2024

Выпуск 4

Осы мақаланың мақсаты ҚР коммерциялық банктерінің банк секторындағы жағдайын талдау болып табылады. Зерттеу банк жүйесінің ағымдағы жағдайын анықтауға,коммерциялық банктердің дамуына әсер ететін негізгі тенденциялар мен факторларды анықтауға, сондай-ақ олардың нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін бағалауға бағытталған. Қойылған мақсаттарға жету үшін әртүрлі зерттеу әдістері, соның ішінде статистикалық деректерді талдау, салыстырмалы талдау және экономикалық-математикалық модельдеу әдістері қолданылады. Зерттеу материалдары ретінде ҚР Ұлттық Банкінің деректері, халықаралық қаржы ұйымдарының есептері, сондай-ақ мамандандырылған экономикалық басылымдардағы жарияланымдар пайдаланылады. Зерттеудің негізгі нәтижелері ҚР коммерциялық банктері жоғары бәсекелестікті, реттеуші өзгерістерді және экономикалық тұрақсыздықты қоса алғанда, бірқатар сынқатерлерге тап болып отырғанын көрсетеді. Цифрлық технологиялар саласындағы инновациялар, көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсарту және тәуекелдерді тиімді басқару сияқты банктердің табысына ықпал ететін негізгі факторлар анықталды. Зерттеудің теориялық маңыздылығы дамушы экономикалардағы банк секторының жұмыс істеу процестері мен тетіктерін түсінуді дамытуда жатыр. Практикалық маңыздылығы банктерге олардың стратегиясын жетілдіру және өзгермелі экономикалық жағдайларда олардың тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар беру болып табылады. Жоғарыда айтылғандардың барлығын ескере отырып, бұл мақала ҚР коммерциялық банктердің жай-күйі мен даму перспективалары туралы білімдерін тереңдетуге ықпал етеді, сондай-ақ олардың одан әрі өсуі мен қаржы нарығындағы позицияларын нығайту үшін практикалық құралдарды ұсынады.

https://doi.org/10.48081/MYVI9587

2024

Выпуск 4

Целью данной статьи является проведение тщательного библиометрического анализа, на основе существующих исследований в данной области и выделение доминирующих трендов. Тема давно изучается в экономической литературе и имеет особое значение для экономического и социального развития любой страны. Ежегодно во многих странах, включая и Казахстан, растет доля населения старшего возраста. С увеличением продолжительности жизни, получателей пенсий растет и нагрузка на бюджет, государственные социальные органы и медицинские услуги. Все это обуславливает необходимость исследовании по данному вопросу. В результате анализ показал всесторонний обзор состояния исследований в этой области, включая публикационную активность, географический охват, известные журналы и наиболее часто используемые ключевые слова. Для достижения данной цели, были выдвинуты следующие вопросы: 1. Каково состояние научного интереса к теме социальной защиты населения старшего возраста? 2. Какие страны, журналы, ключевые слова входят в число лидеров? Результаты этого исследования показывают, что социальная защита пожилых во всем мире представляет значительный интерес для обсуждения и исследований. Однако необходимы дальнейшие исследования с более подробным учетом роста числа пожилого населения.

https://doi.org/10.48081/OGRR2112

2024

Выпуск 4

Бұл мақалада Қазақстандағы әлеуметтік кәсіпкерліктің құрылымы, оның аймақтық ерекшеліктеріне және қызмет түрлері бойынша бөлінуіне талдау жасалған. Әлеуметтік кәсіпкерлік, әсіресе жаһандық өзгерістер мен әлеуметтік теңсіздіктің өсуі жағдайында, қоғамның әлеуметтік, экономикалық және экологиялық мәселелерді шешудің маңызды құралы ретінде қарастырылады. Авторлар Қазақстан Республикасының әлеуметтік кәсіпкерлік реестрінен алынған мәліметтерге талдау жүргізіп, осының нәтижесінде кәсіпорындардың төрт негізгі санаты анықталып, олардың әрқайсысының міндеттері мен бағыттары көрсетілді. Қазақстандағы әлеуметтік кәсіпкерлердің отбасы, балалық шақ, білім беру және қоршаған ортаны қорғауға байланысты әлеуметтік бастамаларға жоғарғы қызығушылықты көрсетеді. Сондай-ақ, мақалада әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытудағы аймақтық айырмашылықтар қарастырылып, мұндағы әлеуметтік кәсіпорындардың көпшілігі ірі қалаларда шоғырланғаны, ал ауылдық аймақтардың мұндай кәсіпорындармен аз қамтылғаны анықталды. Еліміздің шалғай аймақтардағы әлеуметтік кәсіпорындардың қаржылық қолдаудың аздығы, сондай-ақ, инфрақұрылымның төмен деңгейі, ресурстардың шектеулігі және тағы басқа кедергілері ерекше атап өтілген. Сонымен қатар, тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу, өңірлік теңсіздікті жою және мемлекет халқының әл ауқатын жақсарту үшін әлеуметтік осал топтармен жұмыс істейтін кәсіпорындарға мемлекеттік қолдау шараларын одан әрі дамыту қажеттілігі көрсетіледі.

https://doi.org/10.48081/AKAO9321

2024

Выпуск 4

Бүгінгі бәсекелестік жағдайында бренд жай ғана атау ғана емес, ол өнімге бірегейлік қосатын, тұтынушылардың қабылдауымен қалыптасатын және тұтынушылардың өнім таңдауында бағыт-бағдар беретін шаруашылық субъектісі болып табылады. Бренд - бұл бизнес пен тұтынушы арасындағы қарым-қатынасты жасайтын және қалыптастыратын құрал. Сонымен қатар, бүгінде бизнестің зияткерлік капиталы саналатын брендтер өнімнен тәуелсіз коммерциялық құрылымға айналды. Сондықтан, кәсіпкерлер үшін бренд пен брендинг процестері бүкіл бизнестің қатысуын талап ететін бірқатар әрекеттерді талап етеді. Зерттеудің мақсаты бренд ұғымын, оның функцияларын және бренд құрылымын түсіндіріп, жаһандық брендтердің бренд құндылықтарын бағалау болып табылады. Зерттеу әдістемесі әдіснамалық жалпылау және жүйелік талдау тұрғысынан негізделеді. Зерттеуде брендтің жай ғана атау емес, ол басқаруды қажет ететін актив екеніне назар аударылады. Әлемдегі жаһандық брендтердің құндылықтары және олардың құндылықтарындағы өзгерістер қарастырылды. Зерттеу нәтижесінде қазіргі бәсекелес заманда бренд жасау өте қиын деп айтуға болады. Бұл тәртіпті жұмыс пен брендті дұрыс басқаруды талап етеді. Бренд табысты болуы үшін ол бәсекелестерден ерекшеленуі және тұтынушымен анық орналасуы керек. Брендті басқарудағы бірінші әрекет брендті тұтынушы санасында орналастыру болып табылады. Бәсекелестіктің күшеюіне байланысты компаниялар ұзақ уақыт бойы өмір сүру үшін инновациялар енгізіп, нарықтағы позицияларын жаңа өнімдермен үнемі нығайтуы керек.

https://doi.org/10.48081/VXRD8286

2024

Выпуск 4

In the context of the rapid development of digital technologies, the banking sector of Kazakhstan must adapt to new realities. This article examines the impact of digital transformation on the HR policy and financial efficiency of second-tier banks. The aim of the research is to identify key trends in human resource management driven by digitalization and to assess their consequences for the banking sector. The primary areas of focus involve analyzing the implementation of digital technologies in HR processes, including recruitment automation, personnel management, and the application of big data for performance analysis. Additionally, the study examines remote training platforms and evolving competency requirements for employees in response to the shift toward digital business models. The scientific significance of this research is rooted in the systematic organization of knowledge regarding the impacts of digital transformation and the discovery of innovative approaches to human resource management. Its practical relevance is reflected in the recommendations provided to banks for adapting HR policies to evolving conditions, with the goal of improving competitiveness and operational efficiency. Moreover, this study makes a valuable contribution by offering practical guidance to HR professionals in second-tier banks, equipping them with tools to more effectively understand and navigate digital transformation processes while optimizing human resource management. It underscores the importance of fostering digital competencies, automating HR functions, and establishing flexible work models to meet contemporary challenges.

https://doi.org/10.48081/NMXA9511

2024

Выпуск 4

Инновационная деятельность промышленных предприятий играет ключевую роль в экономике и обществе любой страны. В развитых государствах инновационная политика является важной составляющей социально-экономической стратегии. Осознавая значимость и актуальность инноваций и инновационной деятельности предприятий для социального и экономического прогресса, правительство Казахстана ставит задачу активизации инновационной деятельности в число своих приоритетов. В структуре современной экономики любой страны промышленность строительных материалов играют важную роль. Как основная материальная база для строительной индустрии, она существенно влияет на темпы роста в других отраслях экономики и социальное положение общества в целом. Инновационные процессы в промышленности строительных материалов определяются главным образом, мерами инвестиционной активности в экономике республики. В статье проведен полный анализ показателей экономического развития промышленных предприятий в сфере производства строительных материалов по основной деятельности, являющихся основным показателем внедрения и использования инноваций. Также, определены численность инновационных предприятий в отрасли, их удельный вес в общем объеме продукции, выявлены факторы, влияющие на их инновационную активность и предлагаются пути и приоритетные направления повышения инновационных показатели.

https://doi.org/10.48081/ECFQ1253

2024

Выпуск 4

Туризм – жоғары өсу әлеуеті және одан әрі даму перспективалары бар әлемдік экономиканың негізгі секторларының бірі. Әлемдік экономика дамуының қазіргі кезеңінде туризм индустриясы барған сайын маңызды орын алады, аймақтық туристік нарықтар барған сайын елеулі үлес қосуда. Алайда, көбінесе өте тиімді орналасуы, бай табиғи әлеуеті және қалыптасқан көрікті жерлері бар өңірлер бұл салаға инвестиция тартуға қауқарсыз. Мақала аймақтық деңгейде туристік дестинация нарығын басқару ерекшеліктерін зерттеуге арналған. Туризм индустриясын дамыту үшін қазіргі заманғы менеджмент теориясын және жалпы ғылыми зерттеу әдістерін қолдану авторға туристік қызметтердің жағдайын бағалауға, Қазақстан Республикасындағы нарық және оның дамуының негізгі мәселелерін анықтауға, туристік қызметтер нарығын басқару деңгейлерін сипаттау және әдістерін талдауға, аймақтық деңгейде туризмді басқару тиімділігін арттырудың маңыздылығын дәлелдеуге мүмкіндік берді. Автор аймақтық деңгейдегі құзыретті басқару жүйесі аймақтық деңгейде туристік ағынның, кіріс және жұмыспен қамту көрсеткіштерінің ағынын қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар кеңістікті теңестіруде маңызды рөл атқаратын бөлінген тарту нүктелерін қалыптастыруға мүмкіндік беретінін көрсетіп қана қоймай, елде қалыптасқан асимметрия, нарықтың жоғары маусымдылығы және туристік өнімнің сапасына қатысты мәселелерді шешуде негізгі рөл атқаратынын анықтайды.

https://doi.org/10.48081/VDMO9755

2024

Выпуск 4

Currently, digital transformation in the sphere of logistics activities has reached a new level. Logistics organisations in the context of the Republic of Kazakhstan are also striving to optimise business processes at the level of their enterprises by resorting to the implementation of advanced digital technologies. This article examines the impact of digital solutions on the performance of logistics organisations in Kazakhstan through regression analysis. The target data was collected within the framework of the dissertation research on the topic: "Digital Transformation of functioning of the logistical centres of the Republic of Kazakhstan on the basis of the Fulfillment Concept". Type of activity of the respondent companies: logistics, trade, production, distribution, transport services, warehousing and storage services. The Introduction section deals with the description of digital technologies in logistics by different authors as well as the logistics performance indicators. In the Results and discussion section, the regression analysis revealed the best P-values, which are the result of the impact of digital technologies (independent variables X) on logistics performance indicators (dependent variables Y). The quality of the obtained P-values was then assessed by comparing F with Significance F. The Conclusion section summarises the study and identifies future perspectives and potentials from this research paper. Keywords: digital technologies, logistics performance indicators, logistics, regression analysis, Republic of Kazakhstan. .

https://doi.org/10.48081/URYB4762

2024

Выпуск 4

Қазіргі әлемде ұлттық экономиканың өсуі негізінен кәсіпкерлік қызметтің инновациялық даму деңгейімен анықталады. Инновацияны елемейтін кәсіпкерлік, мәні бойынша, өзгермелі нарықтық жағдайдағы неғұрлым серпінді бәсекелестер алдында қорғансыз. Инновациялық кәсіпкерлікті дамыту жоспарларын қалыптастырудың негізі - сыртқы орта мен сыртқы ортаның өзгермелі жағдайларына бейімделуді қамтамасыз ететін басқару жүйесі арасындағы өзара іс-қимыл болып табылады. Дәл осы жерде инновациялық кәсіпкерлікті дамытудың нақты анықталған стратегиясы көмекке келеді. Осы мақаланың мақсаты туризм саласындағы жастар кәсіпкерлігін дамытудың ағымдағы жай-күйін талдауға қолданыстағы тәсілдерді жан-жақты талдау жүргізу негізінде туризм саласындағы инновациялық кәсіпкерлікті дамыту стратегиясының моделін әзірлеу болып табылады. Талдау кезінде ғылыми абстракцияның, талдау мен синтездің, топтастырудың және жүйелік тәсілдің, графикалық әдістің және статистикалық пен кластерлік талдау әдістерінің жалпы ғылыми әдістері қолданылды. Зерттеу нәтижесі туризм саласындағы жастар кәсіпкерлігін дамытудың ағымдағы жағдайын бағалау, туризм саласындағы инновациялық кәсіпкерлікті дамыту стратегиясының авторлық теориялық моделі тұжырымдалды. Бұл зерттеулерді кәсіпкерлікті дамыту, стратегиялық және инновациялық даму мәселелерін зерттейтін ғалымдар, жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлер, сондай-ақ өз құзыретінде кәсіпкерлікті тұтастай дамыту мәселелері бар мемлекеттік құрылымдар пайдалана алады.

https://doi.org/10.48081/QVUT8980

2024

Выпуск 4